Món ăn "hạ thổ"

Nhiệt độ, môi trường khí trong lòng đất giúp món ăn có hương vị khác biệt và độc đáo hơn. Có những món được chôn tận đến nhiều năm và người ta cho rằng, nó đã hút trọn tinh hoa của đất nên ngon lành và đậm đà hơn.

 

Nhưng không phải món nào trong số này bạn cũng có thể thưởng thức được vì có những món vốn “kinh dị” và bốc mùi theo đúng nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Hãy bình tĩnh và sẵn sàng tiếp nhận nhé.

 

Tepa

 

Là món ăn truyền thống của người dân Eskimo, Alaska – nơi mà bất cứ bộ phận nào của cá hồi đều không bị bỏ phí. Cam đoan rằng, nếu không phải là người bản xứ, không ai có thể nuốt trôi món này. Để làm nên món ăn này người ta sẽ sử dụng đầu và ruột cá hồi cho vào thùng nhựa, túi nilong, bao bố, sau đó cứ thế mà chôn sâu xuống đất từ 4 đến 6 tuần. Khi toàn bộ đầu và ruột cá bị phân hủy, thối rữa và bốc mùi thì sẽ được đào lên và thưởng thức. Mùi của món ăn đôi khi cũng có chút khác biệt do nguồn và độ tươi của cá ban đầu.

 

 

Đầu cá hồi được cho vào bao bố và chuẩn bị đem chôn

 

 

Khi đào lên, cá đã phân hủy và bốc mùi

 

Kiviaq

 

Đây chính xác là món hải cẩu thối rữa nhồi chim chết, là món ngon truyền thống của người Inuits cư trú tại vùng bắc Greenland hẻo lánh. Để thực hiện món ăn này, người ta sẽ giết hải cẩu, dùng toàn bộ phần da và nhét từ 300 - 500 con chim vào bụng, khâu kín lại thành một chiếc túi chắc chắn và chôn sâu dưới lòng đất băng tuyết trong 18 tháng.  Khi đào chiếc túi lên, người ta sẽ lấy những con chim ra, vặt lông và… cho vào miệng. Món này chỉ được đem ra thưởng thức vào những dịp lễ hội quan trọng của người dân Greenland.

 

 

Chim biển được nhồi vào da hải cẩu

 

 

Món ăn này vốn mang tính “thách thức” rất cao

 

Hákarl

 

Đây là món ăn của xứ Iceland, thành phần chính là cá mập lên men. Người ta chặt thịt cá ra thành nhiều miếng rồi chôn trong sỏi, hoặc trong một thùng có nhiều lỗ để loại bỏ chất độc. Thịt sẽ được để từ 6 tuần đến vài tháng tùy theo nhiệt độ hay thời tiết. Sau thời gian lên men, thịt thường có mùi khai và không phải ai cũng có đủ can đảm để ăn món này.

 

 

Cá mập được chôn trong sỏi

 

 

Và có mùi rất khai

 

Rượu

 

Chôn rượu dưới lòng đất là cách để làm tăng hương vị cho thức uống này. Đó là lý do những chai vang có “tuổi thọ” càng cao thì càng đắt giá và trở nên vô cùng quý hiếm. Người ta cho rượu vào thùng gỗ sồi và chôn cất dưới lòng đất. Không chỉ với rượu vang mà nhiều loại rươu nếp khác cũng được trữ theo cách này. Từ xưa, khi phụ nữ sinh con gái, khi đứa bé được đầy tháng tuổi, người mẹ sẽ đích thân đi ủ rượu Hoàng tửu. Sau đó đựng rượu trong một chiếc hũ gốm có trạm trổ hình hoa trên hũ, đem chôn dưới đất, để ủ khoảng mười mấy năm. Đợi cho tới khi người con gái xuất gia đi lấy chồng, mới lấy ra để khoản đãi bà con lối xóm cũng thưởng thức. Ngoài ra, dân gian từ lâu tương truyền một loại rượu tên Bách nhật cũng được chôn cất dưới lòng đất thế này. Nước cốt rượu chắt ra và trứng gà tươi châm thủng 2 đầu được cho vào hũ sành chôn dưới đất (3 tháng 10 ngày, gọi là hạ thổ) để hấp thụ âm khí. Sau đó rượu được đưa lên mặt đất phơi sương gió, tránh nắng (3 tháng 10 ngày, gọi là thượng thổ) để hấp thu dương khí, tốt cho người suy nhược, ốm đau.

 

 

Những chiếc chum để đựng rượu hạ thổ

 

 

Rượu được chôn dưới lòng đất trong thời gian dài

 

Nước mắm nhĩ

 

Chỉ khi may mắn bạn mới có thể mua được loại nước mắm nhĩ hạ thổ (thường kéo dài từ 2 năm trổ lên). Nước mắm nhĩ cốt được chiết xuất vào trong các chai hoặc chum sành, đậy kín và cho hạ thổ trong lòng đất, sau đó được chiết vào các chai nhỏ, bảo quản trong điều kiện nhiệt độ mát để dùng dần. Đây là đặc sản của Phú Quốc – Việt Nam. Loại nước mắm này được cho là thích hợp dùng cho trẻ nhỏ, người suy dinh dưỡng, người cao tuổi, người có thể trạng yếu, người cần bổ sung nhiều năng lượng… do trong quá trình hạ thổ, các chất đạm trong nước mắm đã chuyển hóa thành các hợp chất hữu cơ có ích cho cơ thể.

 

 

Nước mắm nhĩ được chiết xuất từ những thùng gỗ

 

 

Khi hạ thổ sẽ cho ra loại nước mắm ngon, giàu dinh dưỡng